Zmiana stanu skupienia ciał cz. 16

Tak każdy gaz, rozszerzając się, traci ciepło, które się zamienia w pracę, potrzebną do rozsunięcia jego cząsteczek. Wiemy również, że gdybyśmy uderzali młotem w kowadło, lub piłowali pilnikiem żelazo, wykonywalibyśmy pracę, ale przy tym młot i kowadło, pilnik i żelazo rozgrzewałyby się, praca zamieniłaby się w ciepło.

Ciepło więc i praca, są to dwie formy jednej i tej samej rzeczy: energii. Ciepło może się zamienić w pracę tylko, gdy się udziela ciału chłodniejszemu (jak np. woda może dać pracę, gdy spada z wyższego miejsca w niższe, napotykając na opór, lub jak skręcona sprężyna, gdy się rozkręca napotykając na opór, albo jak prąd elektryczny, gdy przebiega z miejsca, w którym się wytwarza, do miejsca, nie posiadającego elektryczności, lub posiadającego ją w mniejszym napięciu, napotykając po drodze na opór). Tak samo praca każda może się zamienić w ciepło, gdy zostanie powstrzymana (np. gdy ruch młota, zatrzymanego przez kowadło ustanie, gdy pilnik napotyka na opór ze strony cząsteczek żelaza). Praca każdej maszyny wskutek tarcia o siebie jej części, zamienia się przeważnie w ciepło, które się rozchodzi w przestrzeni, lecz nie ginie. Z pewnej ilości ciepła otrzymujemy zawsze tę samą ilość pracy i odwrotnie. Pamiętamy, że 1 kaloria ciepła, o ile się zamieni całkowicie w pracę, daje 424 kilogramometrow pracy, 424 kilogramometrów, o ile się zamieni całkowicie w ciepło, wytworzy ciepło w ilości 1 kalorii. Do zamiany ciepła w pracę, używane są maszyny, czyli silniki parowe i gazowe (spalinowe).