Tlen cz. 2

Zobaczymy, że tlen łączy się ze wszystkimi prawie pierwiastkami (oprócz fluoru) i wydaje związki, zwane w ogólności tlenkami. Niektóre z tych tlenków w wyższej temperaturze lub w pewnych innych warunkach rozkładają się i wydzielają tlen, a przeto mogą być użyte do jego otrzymania. Tak np. woda jest tlenkiem wodoru i może być rozłożona przez ogrzanie do 1500 stopni oraz przez działanie prądu galwanicznego. Tak np, wspomniany już (we wstępie) tlenek rtęciowy wydaje tlen przez daleko słabsze ogrzewanie. W podobny sposób zachowują się tlenki metali tz. szlachetnych – złota, platyny, srebra. Dwutlenek manganu, zwany w handlu brannsztajnem, silnie ogrzany wydziela ze swego składu część tlenu. Wielka liczba soli, zawierających w swym składzie tlen, również wydaje ten pierwiastek wskutek tego rozkładu – do takich należą rozmaite azotany, np. azotan potasu (saletra), a szczególniej chlorany. Najczęściej do otrzymywania czystego tlenu używa się chloranu potasu; ogrzewamy go w tzw. retorcie. Sól ta w 122,4 częściach na wagę posiada 39 cz. potasu 35,5 cz. chloru i 48 cz. tlenu ; przez działanie wysokiej temp. cała ilość tlenu się wydziela, a pozostaje związek 39 cz. potasu z 35,5cz. chloru, zwany chlorkiem potasu.