Nauka chemii cz. 20

Wszystkie zjawiska chemiczne dają się podciągnąć pod jeden z czterech następujących typów:

1. Połączenie. Z dwu rozmaitych ciał, odznaczających się danymi własnościami, powstaje jedno ciało nowe z własnościami nowymi. Magnez i pewna część składowa powietrza dają popiół magnezowy; wapno palone i woda dają wapno gaszone; rtęć i siarka dają cynober; sód i chlor dają sól kuchenną.

2. Rozkład. Z jednego ciała z danymi własnościami powstają dwa lub więcej nowe ciała z nowymi własnościami. Kreda przez silne ogrzewanie rozkłada się na wapno palone i dwutlenek węgla; czerwony, proszkowaty tlenek rtęciowy przez ogrzewanie rozkłada się na metaliczną, ciekłą rtęć i na gazowy tlen; woda pod działaniem prądu elektrycznego rozkłada się na dwa gazy, tlen i wodór.

3.  Podstawienie czyli zastąpienie i wzajemna wymiana.

4. Skutkiem działania czynników fizycznych następuje zmiana w układzie cząsteczek materii, powodująca zmianę własności. Białko jaja ciekłe, przezroczysto i rozpuszczalne w wodzie przez ogrzanie zmienia się w ciało stałe nieprzezroczyste i nierozpuszczalne; tlen, gaz bezwonny, którym oddychamy, gdyż znajduje się w powietrzu, pod działaniem wyładowań elektrycznych przechodzi w ozon, gaz trujący z ostrym zapachem. Czwarty ten typ zjawisk chemicznych mieści w sobie szczególne przemiany, których badanie stoi na granicy pomiędzy dziedziną fizyki a chemii i które poznamy nieco bliżej w następstwie pod nazwami zjawisk alotropii, polimerii, metainerii i izornerii.