Klasyfikacja nauk i socjologia cz. 8
Uważając, że ze wszystkich ogłoszonych klasyfikacji umiejętności comtowsko – spencerowska najbardziej odpowiada potrzebom umysłowości naszej, postaram sie, zachowując jej główną zasadę, wprowadzić do niej pewne niezbędne odmiany, ażeby jej nadać jeszcze bardziej racjonalny charakter.
W badaniu wszelkim mamy przed sobą: sposoby badania i treść badanego przedmiotu. W klasyfikacji filozoficznej la umiejętność, która zajmuje się sposobami badania, powinna poprzedzić samo badanie. Mamy bowiem pewne nawyknienia, upodobania, pojęcia i poglądy. które, pomimo naszej woli nawet — kierują umysłem naszym i tym silniej kierują, im mniej mamy faktycznej znajomości samego przedmiotu. Ażeby popełniać w badaniu o ile można jak najmniej błędów, ażeby nie błąkać się nieustannie po manowcach, trzeba wytknąć sobie z góry właściwy sposób postępowania i właściwą drogę. Na początku więc klasyfikacji filozoficznej stawiam logikę czyli metodologię. Kreśli ona najogólniejsze zasady, które dają umysłowi punkt oparcia się. Taką zasadą jest przede wszystkim jednostajność przyrody. Bez przyjęcia tej zasady ani obserwacja, ani doświadczenie nie mogłyby do żadnych pozytywnych rezultatów doprowadzać.
